Nội dung bài viết:

• Tự lập là gì? Biểu hiện như thế nào?

• Vì sao nên dạy trẻ tự lập từ nhỏ?

• Bật mí 10 cách dạy con tự lập được nhiều cha mẹ áp dụng

  • Khuyến khích trẻ tự làm việc

  • Dạy trẻ biết chịu trách nhiệm

  • Hướng dẫn con quản lý thời gian

  • Để con trải nghiệm sai lầm

  • Giao việc phù hợp với khả năng của con

  • Khen ngợi và động viên đúng lúc

  • Dạy con cách giải quyết vấn đề

  • Xây dựng tính kỷ luật cho con

  • Khuyến khích con đưa ra ý kiến của mình

  • Dạy con tự lập thông qua việc lập kế hoạch tài chính

Dạy con tự lập không chỉ là cách giúp trẻ trưởng thành mà còn là món quà quý giá mà cha mẹ trao tặng cho con. Khi được rèn luyện sự tự lập từ nhỏ, trẻ sẽ phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề, sự tự tin và khả năng ứng phó với cuộc sống. Dưới đây là 10 cách dạy con tự lập vô cùng hữu ích mà cha mẹ có thể áp dụng để giúp con yêu chuẩn bị hành trang vững chắc cho tương lai.

Tự lập là gì? Biểu hiện như thế nào?

Tự lập là tự giác làm những việc của bản thân mình mà không đợi ai nhắc nhở, phàn nàn; tự đưa ra quyết định và thực hiện các công việc phù hợp với lứa tuổi mà không cần sự giúp đỡ thường xuyên; tự tạo dựng cuộc sống cho riêng mình, không trông chờ, dựa dẫm phụ thuộc vào gia đình hay người khác.

Dưới đây là một số biểu hiện của tính tự lập:

• Biết tự làm những việc cá nhân cơ bản như ăn uống, mặc quần áo,...

• Luôn chủ động phụ giúp cha mẹ như vứt rác, dọn dẹp đồ chơi, nấu cơm,...

• Có thể tự giải quyết một số vấn đề nhỏ mà không phụ thuộc vào người lớn.

• Biết đặt mục tiêu và thực hiện nhiệm vụ được giao một cách có trách nhiệm.

• Thừa nhận lỗi sai và chủ động sửa chữa thay vì đổ lỗi cho người khác.

• Tự lên kế hoạch học tập, làm việc và giải trí mà không phụ thuộc hoàn toàn vào người khác.

• Khi gặp khó khăn, trẻ có thể tự tìm cách vượt qua thay vì dễ dàng bỏ cuộc.

Vì sao nên dạy trẻ tự lập từ nhỏ?

Việc dạy cho trẻ tự lập là hết sức quan trọng. Bởi vì tự lập là một trong những kỹ năng quan trọng giúp trẻ sẵn sàng đối mặt với những thách thức trong cuộc sống. Việc rèn luyện tính tự lập từ nhỏ không chỉ mang lại lợi ích lớn cho trẻ mà còn góp phần xây dựng môi trường gia đình gắn kết và hài hòa. Cụ thể dưới đây là những lợi ích khi trẻ được dạy tự lập từ nhỏ:

Lợi ích đối với trẻ:

• Giúp trẻ phát triển kỹ năng quản lý bản thân, nâng cao sự tự tin.

• Học cách đối mặt và vượt qua thử thách, biết biến áp lực thành động lực.

• Hình thành tính kỷ luật cao giúp con đạt được nhiều kết quả tốt trong học tập, mối quan hệ sau này.

• Trang bị khả năng ra quyết định và chịu trách nhiệm từ sớm.

• Trẻ tự lập sẽ không phụ thuộc vào người khác, thay vào đó các em sẽ tự tìm kiếm giải pháp, phát huy tư duy sáng tạo để giải quyết vấn đề.

• Tính tự lập là yếu tố cần thiết để trẻ trưởng thành và thích nghi tốt với những thay đổi của môi trường học tập, công việc và xã hội sau này.

Lợi ích đối với gia đình:

• Giảm áp lực cho cha mẹ trong việc hỗ trợ con ở mọi việc và có thêm nhiều thời gian chăm sóc cho gia đình.

• Gắn kết tình cảm gia đình thông qua việc khuyến khích trẻ tham gia đóng góp vào các công việc chung.

• Khi trẻ tự lập, cha mẹ sẽ có điều kiện tập trung hướng dẫn, động viên trẻ trong những lĩnh vực cụ thể, thay vì phải can thiệp vào mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày của trẻ.

Bật mí 10 cách dạy con tự lập được nhiều cha mẹ áp dụng

Với những bí quyết dạy con tự lập dưới đây, cha mẹ đã giúp trẻ trưởng thành hơn trong các kỹ năng sống, xây dựng sự tự tin và khả năng thích nghi trong tương lai.

Khuyến khích trẻ tự làm việc

Ở từng độ tuổi, cha mẹ hãy tạo điều kiện cho trẻ tự làm những việc phù hợp. Với trẻ em, tự lập đơn giản là tự ăn, tự chơi, tự ngủ, tự đi vệ sinh, tự mặc quần áo, tự đứng dậy khi ngã, tự mang ba lô của mình, tự giác học bài, tự biết tắm, tự làm một số việc nhà,... Từ cách dạy con tự lập này, trẻ sẽ dễ dàng học cách biết bảo vệ mình, biết đưa ra những quyết định cho mình. Hãy để trẻ hiểu rằng, đó là việc làm hết sức bình thường mà mình cần thực hiện để thể hiện tình yêu thương dành cho cha mẹ.

Dạy trẻ biết chịu trách nhiệm

Cha mẹ nên tận dụng những tình huống xảy ra hàng ngày để giải thích cho trẻ hiểu rằng mỗi hành động đều mang lại hậu quả, dù tốt hay xấu. Ví dụ, khi trẻ làm vỡ một món đồ hãy giúp trẻ nhận ra lỗi của mình, đồng thời hướng dẫn cách khắc phục như xin lỗi hoặc dọn dẹp. Việc chịu trách nhiệm với lời nói và việc làm sẽ giúp trẻ hình thành thói quen trung thực, tự tin và biết đặt mình vào vị trí của người khác. Từ đó xây dựng nền tảng cho tính cách trưởng thành và độc lập trong tương lai.

Hướng dẫn con quản lý thời gian

Cách dạy trẻ tự lập bằng việc rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian cũng là một bước quan trọng để giúp con sắp xếp mọi thứ có kế hoạch hơn. Theo đó, cha mẹ có thể bắt đầu bằng cách cùng trẻ tạo ra một lịch trình đơn giản bao gồm các hoạt động như học bài, vui chơi, làm việc nhà và nghỉ ngơi. Đồng thời, cha mẹ hãy giải thích cho trẻ hiểu rằng mỗi khoảng thời gian đều có giá trị và cần được sử dụng hợp lý.

Để con trải nghiệm sai lầm

Cha mẹ không nên can thiệp quá sâu vào mọi quyết định hay hành động của trẻ, đặc biệt là khi trẻ gặp phải những sai lầm nhỏ. Thay vì sửa sai ngay lập tức, cha mẹ hãy tạo cơ hội để trẻ tự suy nghĩ, nhận ra vấn đề và tìm cách khắc phục. Đây là cách hiệu quả giúp trẻ rèn luyện khả năng đối mặt với thử thách, phát triển tư duy độc lập và trở nên mạnh mẽ hơn. Những bài học từ sai lầm sẽ là hành trang quý giá, giúp trẻ tự tin và kiên cường trong cuộc sống.

Giao việc phù hợp với khả năng của con

Cách dạy con tự lập không chỉ dừng lại ở chỗ giúp trẻ làm được gì cho bản thân mà còn là thái độ đối với những người xung quanh. Đối với phụ huynh, việc con có thể tự ăn, ngủ, vui chơi đã là điều hết sức tuyệt vời. Nhưng cha mẹ hãy đòi hỏi cao hơn với trẻ, chẳng hạn như mạnh dạn giao việc phù hợp với khả năng của con với một thái độ tin tưởng và dứt khoát. Bằng cách gợi ý “Con có thể cùng mẹ rửa bát không?”, “Con có muốn lau nhà cùng mẹ không?”,… như thế là cha mẹ có thể nhẹ nhàng “đưa con vào cuộc”. Ban đầu cha mẹ có thể làm cùng trẻ, sau đó có thể nhắc nhở trẻ khi ăn xong thì phải dọn bàn, lau bàn, đi rửa bát,…

>>> Khám phá những lý do khiến việc dọn dẹp nhà cửa giúp cuộc sống bạn trở nên tốt đẹp hơn TẠI ĐÂY!

Khen ngợi và động viên đúng lúc

Đối với trẻ ở tuổi tiểu học, lời khen như một liều thuốc tinh thần giúp trẻ có động lực cố gắng hơn trong mọi việc. Do đó, hãy chú trọng niềm vui trong học tập kĩ năng của trẻ. Chỉ khi có được niềm vui này, trẻ mới có thể làm chủ, tự tổ chức việc học tập, rèn luyện kĩ năng của mình. Hãy cho trẻ thấy đã thực sự “lớn” hơn sau mỗi việc. Không còn phụ thuộc quá nhiều vào cha mẹ hay người lớn. “Con làm được mà!”, “Việc này quá đơn giản với con đúng không?”,… là những câu cần nói với trẻ để việc động viên, khuyến khích từ cha mẹ được trẻ cảm nhận là có thật.

>>> Bài viết có liên quan: Thể hiện sự khen ngợi đối với trẻ như thế nào cho phù hợp?

Dạy con cách giải quyết vấn đề

Hướng dẫn trẻ giải quyết vấn đề cũng là một cách dạy con tự lập mà cha mẹ nên biết. Theo đó, cha mẹ nên trang bị cho con cách ứng xử khi có người lạ mặt tiếp cận, phòng tránh trước các tình huống bắt cóc, xâm hại; nhận biết, quan sát một số tình huống nguy hiểm để né tránh. Ngoài ra, thông tin liên lạc của người thân, số điện thoại khẩn cấp của các tổng đài thông tin như cấp cứu, công an,… cũng là những nội dung cần được cung cấp cho trẻ và luyện tập để ghi nhớ sâu sắc.

Những kỹ năng tự lập này không thể hình thành ở trẻ trong ngày một, ngày hai mà phải là một quá trình rèn luyện dài, liên tục và không thể thiếu vai trò đồng hành của cha mẹ.

>>> Đừng bỏ lỡ: Cha mẹ nên làm gì để giúp con bảo vệ bản thân ở tuổi dậy thì?

Xây dựng tính kỷ luật cho con

Cha mẹ hãy đặt ra những quy tắc rõ ràng và yêu cầu trẻ thực hiện nghiêm túc. Việc tuân thủ kỷ luật giúp trẻ hiểu được giới hạn cần thiết, học cách tôn trọng cam kết và hoàn thành trách nhiệm của mình. Điều này sẽ hình thành thói quen sống có tổ chức và ý thức trách nhiệm cao. Chẳng hạn: Quy định giờ giấc sinh hoạt cho trẻ như đi ngủ lúc 9 giờ tối và thức dậy lúc 7 giờ sáng hoặc yêu cầu trẻ tự dọn giường sau khi ngủ dậy hoặc phụ giúp rửa bát sau bữa ăn.

Khuyến khích con đưa ra ý kiến của mình

Song song với những cách dạy con tự lập trên, cha mẹ đừng quên tạo cơ hội để trẻ bày tỏ ý kiến của mình trong gia đình hoặc các tình huống cụ thể. Chẳng hạn như cho phép trẻ tham gia vào quyết định gia đình như chọn bữa ăn hay kế hoạch cuối tuần, trẻ sẽ cảm thấy mình được tôn trọng và có giá trị. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển sự tự tin mà còn khuyến khích khả năng tư duy phản biện, học cách đưa ra quan điểm và lắng nghe ý kiến của người khác.

Dạy con tự lập thông qua việc lập kế hoạch tài chính

Một cách hiệu quả để rèn luyện tính tự lập cho con là dạy trẻ về tầm quan trọng của việc lập kế hoạch tài chính. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng cách mở một cuộc trò chuyện về việc quản lý tiền bạc, giải thích các khái niệm cơ bản như tiết kiệm, đầu tư và bảo hiểm. Đặc biệt, cha mẹ có thể chia sẻ lý do gia đình mua bảo hiểm nhân thọ hoặc bảo hiểm sức khỏe, nhấn mạnh rằng đây là cách cha mẹ chuẩn bị tài chính cho tương lai và bảo vệ những người thân yêu trước những rủi ro không lường trước.

Trong thời đại 4.0, ngoài đầu tư về giáo dục, nhiều bậc phụ huynh còn cố gắng đảm bảo tài chính vững chắc để con tự tin, tự lập hơn. Một trong những giải pháp thiết thực đó là đầu tư vào các gói bảo hiểm nhân thọ, nếu bạn tham gia càng sớm với gói sản phẩm phù hợp thì càng có lợi hơn.

> Xem ngay: Giải pháp cho con hành trang vững vàng

Qua 10 cách dạy con tự lập trên, mong rằng đã mang đến những thông tin hữu ích cho cha mẹ. Mỗi bước tiến của trẻ trong việc học cách tự lập đều là những thành công đáng tự hào. Cha mẹ hãy kiên nhẫn và đồng hành cùng con, vì quá trình này không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Khi trẻ có thể tự lập, đó chính là lúc cha mẹ đã tạo ra cho con những cơ hội vô giá để chạm tới những thành công lớn lao trong tương lai.

>>> Xem thêm:

• Dạy con tự lập trong chi tiêu nên bắt đầu từ đâu?

• Bí quyết để nuôi dạy con thành đứa trẻ hạnh phúc

• Dạy con thời 4.0: Hãy cùng con trưởng thành cha mẹ nhé