Nội dung bài viết

• Nguyên nhân trầm cảm do thời tiết

• Dấu hiệu nhận biết khi bị trầm cảm do thời tiết

• Cách điều trị

• Lời khuyên từ chuyên gia 

Trầm cảm theo mùa hay trầm cảm do thời tiết dù rất phổ biến trên thế giới nhưng vẫn chưa được biết đến rộng rãi tại Việt Nam? Ở các tỉnh phía Nam, nắng nóng liên tục quanh năm và dường như không có những cơn lạnh kéo dài như miền Trung và miền Bắc. 

Dù vậy, không thể không đề phòng bởi sự thay đổi thất thường của thời tiết. Khí hậu đang dần thay đổi và ngày càng trở nên phức tạp. Đối mặt với các vấn đề về thời tiết, việc tìm hiểu dấu hiệu và cách cải thiện triệu chứng đáng lo ngại này là điều cần thiết trong thời điểm hiện tại. Cùng Prudential khám phá những thông tin hữu ích dưới đây.  

Nguyên nhân trầm cảm do thời tiết 

Mặc dù hay trầm cảm theo mùa vẫn chưa phổ biến tại Việt Nam, thế nhưng, xu hướng làm việc thay đổi, môi trường và chất lượng cuộc sống thay đổi kèm theo thay đổi về biến đổi khí hậu, chúng ta cần đề phòng bệnh trầm cảm theo mùa sớm hơn. 

Theo TS.BS. Trịnh Thị Bích Huyền cho biết trên chuyên gia Sức khoẻ đời sống, trầm cảm theo mùa là một chứng trầm cảm liên quan đến sự chuyển từ mùa cuối thu sang đông và bắt đầu cũng như kết thúc ở cùng một thời điểm hàng năm. Những triệu chứng thường biểu hiện vào thời điểm cuối mùa thu, kéo dài vài tháng trong mùa đông, làm mất đi năng lượng và làm cho ta cảm thấy buồn rầu, ủ rũ.

Bất cứ ai cũng có thể mắc trầm cảm theo mùa. Trong đó, tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh cao hơn nam giới. Một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như: Người nằm trong độ tuổi từ 15 - 55 tuổi; Người có người thân từng mắc bệnh trầm cảm theo mùa; Người sống ở khu vực có thời gian ánh sáng chiếu ít và có sự thay đổi mức độ chiếu sáng rõ rệt, đột ngột giữa các mùa trong năm. 

Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm do thời tiết hiện chưa được xác định, song chúng ta đều cho rằng nguyên nhân trầm cảm là do các áp lực tinh thần, sang chấn tâm lý, stress nặng, các vấn đề tình cảm mà không biết rằng đôi khi thời tiết cũng tác động trực tiếp đến tâm trạng. Điều này có thể thấy rõ bạn dễ cảm thấy buồn hơn vào một ngày mưa và vui vẻ phấn khích hơn vào những ngày trời đẹp.

>>> Tìm hiểu thêm: Những biện pháp giúp bạn vượt qua khủng hoảng tâm lý hiệu quả 

Mặc khác, nguyên nhân dẫn đến bệnh trầm cảm theo mùa cũng được các chuyên gia nghiên cứu, và cho rằng, trầm cảm do thời tiết xuất phát từ yếu tố thiếu ánh sáng mặt trời. Theo đó, các giả thuyết này cũng lý giải rằng yếu tố này có liên quan đến các hormone sinh học trong não bộ. Ít ánh nắng mặt trời cũng làm giảm lượng serotonin – chất giúp não bộ bình tĩnh, tập trung và thư giãn; trong khi đó lại làm tăng melatonin – một chất dẫn truyền thần kinh gây buồn ngủ. Khi trời lạnh bạn muốn trốn ở trong phòng để tránh đối mặt với cái lạnh thấu xương trong khi đó khi nhiệt độ quá cao từ mùa hè cũng làm người bệnh cảm thấy khó chịu, dễ tức giận và bực bội. 

Dấu hiệu nhận biết khi bị trầm cảm do thời tiết 

Rất dễ nhầm lẫn bởi trầm cảm theo mùa cũng có những biểu hiện với cảm cúm. Tuy nhiên, cần theo dõi những biểu hiện để biết được bạn có đang phải bị trầm cảm theo mùa hay không. Dưới đây là những dấu hiệu giúp bạn nhận biết được mình đang bị trầm cảm theo mùa: 

• Cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng, không muốn làm gì, khó khăn khi thức dậy vào buổi sáng

• Cảm giác thèm ăn nhiều hơn bình thường, đặc biệt là các món ăn chứa nhiều carbohydrates như mì tôm, chuối hay các món ngọt

• Có xu hướng tăng cân

• Không muốn ra khỏi nhà, không muốn nói chuyện với ai

• Dành thời gian chủ yếu để ngủ, luôn trong trạng thái buồn ngủ

• Cảm giác lo lắng, dễ giật mình, hoảng sợ

• Cảm giác buồn bã kéo dài, dễ khóc và luôn trong trạng thái muốn khóc

• Không có sự quan tâm đến các hoạt động xã hội dù trước đó từng rất thích

• Mất tập trung và ghi nhớ, giảm khả năng xử lý thông tin

• Làm việc chậm chạp, kém hiệu quả, cảm giác như tay chân không còn sức lực

• Trở nên nhạy cảm hơn, nhất là khi bị từ chối

• Mệt mỏi, ủ rũ, luôn cảm thấy cơ thể khó chịu

• Dễ cáu kỉnh, tức giận

• Mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ, trằn trọc và dễ tỉnh giấc giữa chừng

• Chán ăn, ăn uống không ngon, thường chỉ muốn uống nước

• Có xu hướng giảm cân

• Cảm giác bồn chồn, mất hứng thú và năng lượng

• Hạn chế việc ra khỏi nhà vì sợ nóng, chỉ muốn ở trong nơi thoáng mát

• Gia tăng ham muốn tình dục

Lưu ý rằng: Không phải gặp hết các triệu chứng trên, chỉ nếu bạn có 1 vài biểu hiện, có thể bạn đang trải qua chứng trầm cảm theo mùa.

Cách điều trị 

Cũng giống như các loại trầm cảm khác, có nhiều cách để phòng ngừa và điều trị căn bệnh “xu hướng” này. Bạn có thể lựa chọn điều trị y khoa, điều trị tâm lý hay điều trị không dùng thuốc. Dưới đây là lời khuyên và đề xuất một số phương pháp giúp bạn vượt qua trầm cảm theo mùa. 

Nếu bạn có tiền sử bị trầm cảm theo mùa, bác sĩ khuyến khích bạn sử dụng thuốc trước thời điểm giao mùa để ngăn chặn nguy cơ tái phát. Ngoài ra, ở các nước phương Tây, khi căn bệnh này đang phổ biến, các bác sĩ dùng phương pháp sử dụng liệu pháp ánh sáng để điều trị trầm cảm theo mùa. 

Bên cạnh liệu pháp ánh sáng, trị liệu tâm lý cũng là phương pháp được hướng tới cho những bệnh nhân trầm cảm theo mùa. Theo đó các nhà trị liệu sẽ sử dụng ngôn ngữ, hành vi để tác động sâu vào trong tâm trí từ đó dần thay đổi nhận thức của người bệnh và hướng đến những giá trị tốt đẹp hơn. Bản thân người bệnh sẽ hiểu được rằng mình đang có những nỗi lo vô lý, biết cách giải tỏa cảm xúc, bổ sung năng lượng tích cực, nâng cao tinh thần cho mỗi người. Bên cạnh các giải pháp trên, người bệnh còn cần phải tự mình có các biện pháp chăm sóc sức khỏe tại nhà để nâng cao tinh thần mà không cần dùng đến bất cứ các loại thuốc nào khác. Các biện pháp chăm sóc cho bệnh nhân trầm cảm theo mùa sẽ được các bác sĩ hướng dẫn để đảm bảo kết quả tốt nhất. 

Lời khuyên từ chuyên gia 

Mặc dù, bệnh trầm cảm theo mùa chưa thật sự phổ biến tại Việt Nam, song số lượng mắc chứng trầm cảm nói chung cũng sẽ là hệ luỵ và là tiền nguyên nhân kéo theo bệnh trầm cảm theo mùa. 

Việc nắm và phòng ngừa trước các chứng trầm cảm theo mùa giúp cho chúng ta đối mặt tốt hơn khi mắc phải. Điều quan trọng chính là hãy luôn xây dựng một cuộc sống với chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý và xây dựng một cuộc sống cân bằng để bản thân luôn tự điều chỉnh trước những biến cố xảy ra. 

Trường hợp bạn đang mắc phải hoặc có nguy cơ bị trầm cảm theo mùa thì việc ưu tiên hàng đầu chính là tìm đến những liệu pháp điều trị và sự kiên trì, đồng thời giữ cho mình một tinh thần lạc quan tích cực nhất giúp phòng tránh căn bệnh trầm cảm theo mùa do thời tiết. 

Theo dõi Blog Nhịp Sống Khoẻ để tìm hiểu thêm các phương pháp sống cân bằng, khoẻ mạnh cho cuộc sống khỏe hơn mỗi ngày.

>>> Tìm hiểu thêm:

• Thay đổi lối sống để chữa lành cho tâm trí của bạn

• 9 cách cải thiện sức khỏe tinh thần hiệu quả

• Khám phá ngay cách chữa lành tâm trạng bằng màu sắc